Ευρυαγγείες: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις
Οι ευρυαγγείες παρουσιάζονται ως μικρά επιφανειακά αγγεία, κόκκινου, μωβ ή μπλε απόχρωσης σε σχήμα γραμμοειδές, αστεροειδές ή διάχυτο, είτε στο πρόσωπο είτε στο σώμα όπου εμφανίζονται κυρίως στα πόδια. Η αντιαισθητική τους όψη προκαλεί προβλήματα, όμως δεν παρουσιάζουν καμία άλλη επιπλοκή. Δεν αποτελούν πάθηση του δέρματος, αλλά λόγω της αρνητικής επιρροής τους στην όψη του ατόμου, ο κλάδος της δερματολογίας έχει κατορθώσει να βρει τρόπους να τις εξαλείψει. Η παρατεταμένη ορθοστασία, η έκθεση στον ήλιο, το κάπνισμα και η παχυσαρκία επιβαρύνουν την κατάσταση.
Oι ευρυαγγείες είναι ένα κατεξοχήν γυναικείο πρόβλημα, το οποίο μάλιστα παρουσιάζεται συχνότερα μετά τα 40, όπου υπολογίζεται ότι 7 στις 10 γυναίκες ταλαιπωρούνται από την ύπαρξή τους.
Οι ευρυαγγείες διαχωρίζονται σε τηλεαγγειαεκτασίες και δικτυωτές φλεβεκτασίες.
Οι τηλαγγειεκτασίες είναι ενδοδερμικές φλέβες, με βυσσινί συνήθως χρώμα και εύρος μέχρι 1 χιλιοστό.
Οι δικτυωτές φλεβεκτασίες (reticularveins) είναι υποδερμικές φλέβες με πράσινο ή μπλε χρώμα και εύρος μέχρι 3 χιλιοστά.
Ευρυαγγείες προσώπου
Η υπερβολική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία όπως και η ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα είναι δύο συνθήκες που ευνοούν την εμφάνιση ευρυαγγειών. Η UV ακτινοβολία προκαλεί διάσπαση του κολλαγόνου, το οποίο είναι το κύριο συστατικό των τοιχωμάτων των αγγείων, οδηγώντας στη λέπτυνση και εξάπλωσή τους. Άλλος ένας λόγος εμφάνισης ευρυαγγειών είναι η ροδόχρους νόσος. Σε αυτή την περίπτωση συνήθως εμφανίζονται αγγειακές βλάβες στην περιοχή της μύτης και στις παρειές.
Όσον αφορά τις γυναίκες, συχνά εκτός από κληρονομική προδιάθεση, η λήψη αντισυλληπτικών, ορμονικές αλλαγές που προκαλεί μια εγκυμοσύνη αλλά και η φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης κάνει το δέρμα πιο ευαίσθητο και επιρρεπές στο να εμφανίσει ευρυαγγείες. Ουσιαστικά τραυματίζονται οι ιστοί και τα μικρά αγγεία υποδερμικά, χωρίς όμως να εμφανίζονται άλλα συμπτώματα. Πολύ σπάνια μπορεί να δημιουργούν κνησμό ή αίσθηση καύσου, ή να σχετίζονται με φλεβική ανεπάρκεια.
Ευρυαγγείες στα πόδια
Οι ευρυαγγείες είναι διατεταμμένα αγγεία που βρίσκονται στην επιφάνεια του δέρματος. Σε αντίθεση με τους κιρσούς, έχουν μικρή διάμετρο, και παρουσιάζονται όχι μόνο στις κνήμες αλλά και στους μηρούς. Συνήθως, όταν υπάρχουν ευρυαγγείες, παρατηρούνται συγχρόνως και μεγαλύτερης διαμέτρου φλέβες πιο βαθιά, οι οποίες καταλήγουν στις ευρυαγγείες. Είναι οι λεγόμενες δικτυωτές φλεβεκτασίες (reticularveins) που τροφοδοτούν με αίμα τις ευρυαγγείες. Εξίσου πιθανό είναι να διαπιστωθεί η ύπαρξη κιρσών. Συχνά υπάρχουν έντονες ευρυαγγείες στην ευαίσθητη περιοχή του αστραγάλου, οι οποίες οφείλονται στους κιρσούς και στην φλεβική υπέρταση.
Διάγνωση-Συμπτώματα
Στην πλειοψηφία τους οι ευρυαγγείες είναι ασυμπτωματικές, εκτός από κάποιες περιπτώσεις όπου η κακή κυκλοφορία του αίματος εκδηλώνει και άλλες βλάβες όπως οι κιρσοί. Το βασικό μειονέκτημα είναι η άσχημη εμφάνιση του ποδιού ή του προσώπου, ικανή να επηρεάσει αρνητικά την ψυχολογία του πάσχοντα και να δημιουργήσει ανασφάλειες. Κυρίως οι γυναίκες νιώθουν έντονη την ανάγκη να τις καλύψουν ή να τις θεραπεύσουν. Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση, αν τυχόν όμως ο δερματολόγος διαπιστώσει κάποια επιπλέον επιβάρυνση της φλεβικής κυκλοφορίας τότε οπωσδήποτε ακολουθεί εξέταση από αγγειολόγο πριν προταθεί οποιαδήποτε θεραπεία.
Θεραπεία
Στόχος της θεραπείας είναι να αποκατασταθεί η εξωτερική όψη του δέρματος, και σε σπάνια περιστατικά να ανακουφίσει από τα συμπτώματα. Ο δερματολόγος αφού καταγράψει την έκταση και το μέγεθος των ευρυαγγειών, προχωρά σε σκληροθεραπεία ή laser ανάλογα με την περιοχή του προβλήματος ή σε συνδυασμό των μεθόδων για βέλτιστα αποτελέσματα όταν υπάρχει η δυνατότητα.
Σκληροθεραπεία
Ένα ειδικό σκληρυντικό φάρμακο εκχέεται στις ευρυαγγείες, προκαλώντας ελεγχόμενη βλάβη στο φλεβικό τοίχωμα οδηγώντας σε θρόμβωση και απορρόφηση.
Η σκληροθεραπεία έχει εξαιρετικά αποτελέσματα στα κάτω άκρα. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι ανώδυνα στην έκχυση και χωρίς επιπλοκές. Η χορήγησή τους γίνεται με ειδική, πολύ λεπτή βελόνα, που δεν προκαλεί πόνο και είναι απόλυτα ασφαλής εφόσον πραγματοποιείται από εξειδικευμένο δερματολόγο.
Είναι μια μη χειρουργική τεχνική που αναπτύχθηκε πριν από πολλά χρόνια με στόχο να εξαφανίζει τις φλεβεκτασίες κυρίως στα κάτω άκρα. Δεν είναι κατάλληλη για τις ευρυαγγείες στο πρόσωπο διότι η ένεση δεν μπορεί να εισχωρήσει σε τόσο μικρές βλάβες.
Αντενδείκνυται σε εγκύους, γυναίκες που θηλάζουν ή παίρνουν αντισυλληπτικά. Αντίστοιχα τυχόν αντιπηκτική αγωγή, ιστορικό φλεβικού θρομβοεμβολισμού, σακχαρώδης διαβήτης και βρογχικό άσθμα είναι συνθήκες που δεν ευνοούν την πραγματοποίηση της σκληροθεραπείας.
Laser
Το Laser εφαρμόζεται στις πιο λεπτές και επιφανειακές ευρυαγγείες, δηλαδή αυτές που βρίσκονται στην ευαίσθητη περιοχή του προσώπου. Σε άλλες περιοχές του σώματος μπορεί να συνδυαστεί με την σκληροθεραπεία. Η χρήση του όμως περιορίζεται μόνο σε πολύ μικρά αγγεία με διάμετρο 1 χιλιοστού, έτσι ώστε να μπορέσει να εφαρμοστεί με επιτυχία. Τέτοιου είδους ευρυαγγείες εκτός από το πρόσωπο παρουσιάζονται συχνά στους αστραγάλους και στο εξωτερικό μέρος των μηρών.
Το λέιζερ «σβήνει» μόνιμα τα σπασμένα αγγεία. Η δέσμη του laser στοχεύει με ακρίβεια και εξαλείφει τις ευρυαγγείες ανώδυνα και γρήγορα χωρίς να επηρεάζει τον περιβάλλοντα ιστό. Συνίσταται η θεραπεία με laser να γίνεται σε περιόδους χαμηλής ηλιοφάνειας, δηλαδή να αποφεύγονται οι καλοκαιρινοί μήνες, καθώς ο ήλιος και η ζέστη επιβαρύνουν αρκετά την φλεβική κυκλοφορία.
Συνδυασμός θεραπειών
Η σκληροθεραπεία αποτελεί την παλαιότερη και πλέον αποτελεσματική μέθοδο αντιμετώπισης των ευρυαγγειών, δεν περιορίζεται από τη διάμετρο των αγγείων σε αντίθεση με το λέιζερ το οποίο είναι αποτελεσματικό μόνο σε μικρά αγγεία. Συχνά οι δύο μέθοδοι γίνονται σε συνδυασμό. Πρώτα λαμβάνει χώρα η σκληροθεραπεία, και κατόπιν ολοκληρώνεται το αποτέλεσμα με το laser.
Παρόλη την πλήρη εξάλειψη των υπάρχοντων ευρυαγγειών που προσφέρουν οι θεραπείες σήμερα, δεν αποκλείεται το φαινόμενο να εμφανιστεί εκ νέου. Μπορεί να σπάσουν τα τριχοειδή αγγεία σε άλλο σημείο του προσώπου ή σώματος, ιδίως αν κυριαρχούν επιβαρυντικές συνθήκες, όπως αλόγιστη έκθεση στον ήλιο, ορθοστασία, εγκυμοσύνη ή ξαφνική αύξηση βάρους. Καλό είναι να πραγματοποιείται ετήσιος έλεγχος για νέες ευρυαγγείες, έτσι ώστε να αντιμετωπίζονται όσο το δυνατόν νωρίτερα, πριν επεκταθούν.
Βιβλιογραφία:
- Andrew’s Diseases of the skin-clinical dermatology, εκδόσεις ELSEVIER
- ‘Ατλας Κλινικής Δερματολογίας, Anthony Du Vivier, εκδόσεις Πασχαλίδης-Broken Hill
- Κλινική Δερματολογία, Thomas Fitzpatrick, εκδόσεις Πασχαλίδη
- Dermatology Bolognia Jorizzo Shaffer, εκδόσεις ELSEVIER